+0 به یه ن

آﺯﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﺟﻨﻮﺑﻲ ﺗﺎ ﺍﻧﻘﺮﺍﺽ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮﺩﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺧﺎﮐﻬﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ، ﺍﻣﺎ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﺁﻥ، ﺿﺮﺑﻪ ﺷﺪﻳﺪﻱ ﺑﻮﺩ ﺑﺮ ﭘﻴﮑﺮ ﺁزﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﮐﻬﻦ ﻭ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﻴﺮﺗﻤﻨﺪ ﺁﻥ، ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺗﻮﺭﮐﻬﺎ ﻭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺷﺪ. ﺳﺮﺯﻣﻴﻨﻬﺎﻱ ﺗﺤﺖ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﻗﺎﺟﺎﺭ "ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ" ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻴﺸﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﮐﺎﻣﻼ ﺧﻮﺩﮔﺮﺩﺍﻥ، ﺁﺯﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ؛ ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﻭ ... ﻭ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﺎﻟﺖ، ﮔﻴﻼﻥ ﻭ ... ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.

ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﮐﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻨﮕﻴﻦ ۱۹۱۹ ﺑﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﻧﻬﺎﺩﻳﻨﻪ ﺷﺪﻥ ﺩﻣﮑﺮﺍﺳﻲ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺍﺣﻤﺪ ﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ، ﺷﺪﻳﺪﺍ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ، ﺑﺎ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻥ ﮐﻮﺩﺗﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺳﻮﻡ ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺳﺎﻝ ۱۲۹۹ ﻧﻮﮐﺮ ﻭ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﺧﻮﺩ، ﺭﺿﺎ ﭘﺎﻻﻧﻲ، ﻣﻬﺘﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ، ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﺭﻳﮑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﺸﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﻓﺎﺭﺱ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮﺩﻧﺪ .
ﻃﺒﻖ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻬﺎﻱ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ، ﻓﻘﻂ ۸% ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﺭﺍ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﻓﺎﺭﺱ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎﺟﻴﮏ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻴﺸﺪﻧﺪ، ﺗﺸﮑﻴﻞ ﻣﻴﺪﺍﺩﻧﺪ. ﺑﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﺭﺿﺎ ﭘﺎﻻﻧﻲ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﺩﺭﺑﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. ﺁﺯﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺍﺯ ۱۵ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ ۱۹۲۵ ﺑﺎ ﮐﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﺭﮊﯾﻢ ﺷﺎﻩ ﻓﺎﺭﺳﯽ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺍﯾﺮﺍﻥ پهلوی غیر مشروع به زیر اشغال رژیم نامشروع پهلوی رفت. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ۱۹۲۵ ﻭ ﻟﻐﻮ ﮐﺸﻮﺭ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺳﻤﻪﺍﯼ ﻭ ﻗﻼﺑﯽ ﺍﻳﺮﺍﻥ پهلوی ﺗﻮﺳﻂ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﯼ ﺁﺯﺭﺑﺎﯾﺠﺎﻥ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﺳﺮﻧﻴﺰﻩ ﺑﻪ ﮐﺸﻮﺭ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻟﺤﺎﻕ ﮔﺮﺩﻳﺪ- ﻧﺎﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۹۳۶ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻠﯽ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ. ﻳﮑﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺍﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﻱ ﮐﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺭﺿﺎ ﭘﺎﻻﻧﻲ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺣﺎﮐﻤﻴﺖ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺗﻮﺭﮐﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﺑﻮﺩ .
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺗﻮﺭﮐﻬﺎﻱ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ، ﺗﻮﺭﮐﺎﻥ ﺣﺎﮐﻢ ﺩﺭ ﻫﻨﺪ، ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ... ﺩﺭ ﻧﺰﺍﻉ ﺑﻮﺩﻧﺪ، ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺗﻮﺭﮐﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﻠﻖﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻱ ﻫﺎ، ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺳﻌﻲ ﻣﻴﮑﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺗﻮﺭﮐﻬﺎ ﺭﺍ ﮐﻢ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺘﺤﺪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﮐﻨﻨﺪ. ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﻤﺎﻟﮏ ﻣﺤﺮﻭﺳﻪ ﻗﺎﺟﺎﺭ ... 

بؤلوم : Kenger
سه شنبه 8 اردیبهشت 1394     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
Əlirza Quluncu
27.04.2015
 Ötən bir il ərzində Urmiyənin bəzi bölgələrində üzərində küçələrin orijinal türk adları yazılmış lövhələrin yerləşdirilməsi ardından Urmiyə Şəhər Şurası üç küçəyə şəhərin tarixi şəxsiyyətlər və alimlərinin adlarının veriləcəyini bildirib. 
Urmiyə şəhər şurasının veb səhifəsinə istinadən, şəhər şurası üzvlərinin Qərbi Azərbaycan vilayətində bəzi əlaqədar qurumların məsulları ilə bərabər keçirdiyi iclasda “Urmiyənin məşhur müasir şairi Dədə Katib təxəllüslü Əbdürrəhman Təyyar Quluncunun adının şəhərin əsas küçələrindən birinə verilməsi, iki başqa küçənin isə məşhur tarixi şəxsiyyətlər Urmiyəli Səfiəddin və Urmiyəli Hüsaməddin Çələbi adlarını almasına” dair qərar qəbul edilib.
 İranın Qərbi Azəbrycan vilayəti və Türkiyənin Van elində şair, ozan və arif kimi tanınan Dədə Katib 2009-cu ilin fevral ayında 84 yaşında vəfat edib və Urmiyənin Quluncu qəsəbəsində dəfn edilib. 
Urmiyəyə mənsub olduqları üçün Urməvi adı ilə tanınan Səfiəddin və Hüsaməddin Çələbi isə 13-cü əsrdə yaşamış tarixi şəxsiyyətlər olub. Orta əsrlərdə musiqi nəzəriyyəsi haqda yazmış musiqişünas alimlərdən biri olan Səfiəddin Əbunəsr Farabi və Marağalı Əbdülqadirlə bərabər İslam tarixinin üç böyük musiqişünas alimləri hesab edilirlər. İbni Əxi Türk adı ilə də tanınan Əxilik təriqətinə mənsub Hüsaməddin məşhur süfi və Mövlana Cəlaləddin Ruminin yaxın yoldaşı olub. 
Urmiyə Şəhər Şurasının həmin iclasda aldığı qərara görə, şəhərin təqribən 30 küçəsinə də ümumiyyətlə İran-İraq müharibəsində həyatını itirmiş urmiyəli əsgərlərin adını veriləcək. 2013-cü ilin iyun ayında Qərbi Azərbaycan vilayətinin şəhərləri, o cümlədən Urmiyə və Salmasda şəhər şurası olaraq seçilən bəzi siyasətçilər öz seçki kampaniyalarında türk kimliyi və mədəniyyətinə qarşı siyasət əleyhinə mübarizə aparacaqlarına söz veriblər. Bu vədlərin ardından keçən il Urmiyə Bələdiyyəsi şəhərin bir çox bölgəsində
üzərində məhəllələr və küçələrin orijinal türk adları yazılmış lövhələr yerləşdirməyə başlamışdı.

http://www.amerikaninsesi.org/content/urmiye/2735739.html

شورای شهر اورمیه به کارهای خوب خود و -تا جایی که قوانین نوشته و نانوشته دست و پایش را نبندد- به رفتاری شایسته منتخب واقعی مردم ادامه می دهد... بنا به آخرین مصوبه شورا اسم شاعر مردمی دده کاتیب (عبدالرحمن طیار قولونجو) به یک خیابان اصلی و به دو خیابان دیگر اسامی صفی الدین اورموی (دانشمندی مشهور در تاریخ موسیقی ترک و عرب) و حسام الدین چلبی اورموی (نام دیگر؛ ابن أخی ترک) داده خواهد شد.

http://yanlizbirqiz.blogfa.com http://azyurd.blogveb.com/