+0 به یه ن
 رضا مرادی غیاث آبادی

جمعه ۲۶ مهر ۱۳۹۲

مواجهه و واكنش جوامع بشری با ظلم و ظالم به سه شكل است: یا با ظالم مقابله می‌كنند، یا ظالم را تحمل می‌كنند، و یا با ظالم شریك می‌شوند. رفتار جامعه ما در اكثر مواقع به شكل سوم است. یعنی همراهی و همدستی با ظالم برای ظلم بیشتر و كسب موقعیت‌ها و فرصت‌های بیشتر برای منافع افزون‌تر.

بررسی نقشه‌های جغرافیایی ایران در عصر قاجاری و مقایسه آنها با نقشه‌های جدیدتر، نشان از یك فاجعه بزرگ دارد: آسیمیلاسیون گسترده فرهنگی با نگاه نژادپرستانه و آریاگرایانه و حذف بسیاری از نام‌های تركی، عربی، كردی، لری، بلوچی، گیلكی، تاتی و حتی در مواردی فارسی. تعداد نام‌های قربانی و محذوف شده بیش از آنست كه حتی به وهم و خیال كسی برسد. این هویت‌زدایی و یكدست‌سازی ظالمانه فرهنگی كه به دست اكثریت حاكم انجام شده، دارای چنان شمول گسترده و سراسری بوده كه تقریباً می‌توان گفت چنانچه كسی به یكی از نقشه‌های ایران در عصر قاجاری نگاه كند، به اندازه‌ای

آچار سؤزلر : تحریف,
+0 به یه ن
شورای شهر اورمـیه طی مصوبه ای نام های مجعول "هفت آسیاب" را به نام اصیل و قدیمی آن " یئددی دئیرمان"، نام مجعول "9 پله" را به "دوققوز پله"، "پل شهید بهشتی" را به " قویون كوپروسو" و خیابان "آب" را به "سو" تغییر داد.
این تعییرات به زودی در تابلوهای این خیابانها و محلات اعمال خواهد شد.

URMU Şehir Konseyının Kararına Göre Artık "Yeddi Değirman", Dokuz Pille", "Koyun Köprüsü" ve "Su" Sokaklarının Adı Yeniden Tabela" lara Geri Dönecek

Urmunun dəyişilmiş küçə- xiyavan adları əsgi adlarına qaytarıraraq Azərbaycan Türkçəsi ilə bəzənildi
Urmu şəhər şurasının qərarı ilə; sonradan farsca edilmiş yerlərin adları artıq bundan sonra yad dilində olan fasrca yox bəlkə öz əsgi və yerli adları ilə tabelalarda yazılacaq. bu əsasda: Həft Asiab Yeddi Dəyirman", Pole Şəhid Beheşti "Qoyun körpüsü", Noh pelle
"Doqquz pillə"yə və xiyaban Ab "Su xiyavanı"na dəyişildi


+0 به یه ن
 رضا مرادی غیاث آبادی

چهارشنبه ۲۲ آذر ۱۳۹۱

طریقه مواجهه و رفتار با اسامی یا نام‌های خاص و بخصوص نام‌های جغرافیایی، و چگونگی بكارگیری آنها در تداول جامعه ما از برخی معضلات و نابهنجاری‌ها رنج می‌برد. با اینكه هیچیك از نكاتی كه نگارنده در اینجا می‌آورد، تازگی ندارند و علی‌القاعده هر شخصی (و به خصوص هر پژوهنده‌ای) می‌باید از آنها اطلاع داشته باشد، اما بی‌توجهی‌های رو به تزاید، نگارنده را بر آن داشت تا چند نكته كوتاه پیرامون آن بنویسد و برخی معضلات مهم را یادآور شود.

۱- نام‌های خاص الزاماً معنا ندارند

نام‌های خاص و از جمله نام‌های جغرافیایی، الزاماً در زبان امروزی هر جامعه‌ای و از جمله در زبان فارسی معنا ندارند. این نام‌ها، از روزگاری كهن تا به امروز باز رسیده‌اند و دست تاریخ و زبان‌شناسی تاریخی از آنها كوتاه است. معنای بسیاری از این نام‌ها كه بطور قطعی مشخص نیست بازمانده كدام زبان یا زبان‌های باستانی هستند، در گذر زمان فراموش شده و از دست رفته‌اند. نام‌های خاص علاوه بر اینكه ممكن است قدمتی بسیار داشته باشند، در طول زمان دچار تلطیف و تحول شده و گاه با تغییراتی در شكل تلفظ یا كتابت آن، به زبان معیار هر دوره‌ای نزدیك شده و سازگاری یافته است. تلاش برای معناگذاری هر نام خاصی با معیارهای لغوی و دستوری زبان فارسی، می‌تواند عملی نادرست و گمراه كننده باشد. چرا كه بسیاری از نام‌های خاص ریشه در زبان‌های شناخته یا ناشناخته كهن دارند و شكل تغییر یافته و تلطیف شده آن به زمان تداول زبان فارسی رسیده است. بر همین اساس، آنچه امروزه در كتابچه‌های نامگذاری اطفال به عنوان معنای نام‌ها نوشته می‌شوند، عمدتاً محصول ذوق و سلیقه گزارندگان آن است.

+0 به یه ن
مختصر مطلبی كه مطالعه میكنید گزیده ای از كتاب "تحلیل تغییر اسامی شهرهای ایران در دوره پهلوی اول و نقش فرهنگستان ایران "به قلم خانم شهره جلال پور است.در این كتاب كه به عنوان پایان نامه دوره دكترای تاریخ ایران در دانشگاه واحد علوم و تحقیقات تهران به چاپ رسیده است با بررسی منشا و دلایل تغییر گسترده در اسامی شهرها و مناطق جغرافیایی ایران به نفع زبان دولتی آن دوران ،به مراحل مختلف و عمق این سیاست مركزگرایانه اشاره نسبتا دقیقی شده است.در این نوشتار علاوه بر تغییرات گسترده در اسامی غیرفارسی نواحی جغرافیایی حتی تغییر اصطلاحات صنعتی،علمی نیز یادآور شده است.از دیگر اقدامات همراستا با این سیاست آسیمیلاسیون كه زیرمجموعه ای از تغییرات سراسری آن دوران بود میتوان به تغییر اجباری اسامی ، نام و نامهای خانوادگی افراد،تغییر نام واحد پول كشور،تغییر تابلوی مغازه ها،تغییر نام خیابانها و معابر،تغییر نام كشور،تغییر نام مدارس و دبیرستانها،تغییر نام طوایف و مناطق ایلی و تغییر نام ماهها و سالهای كشوراشاره كرد.این سیاست كه همزمان با قوت گرفتن طیف ملی گرا در بدنه اجرایی كشور و رشد غده سرطانی حزب پان ایرانیست بود به گونه ای شتابزده به اجرا گذاشته شد كه 

آچار سؤزلر : ایران,
+0 به یه ن

-دكتر محمدحسن پدرام-

نام‌های جغرافیایی
بازگوكننده هویت فرهنگی و طبیعی ملل روی زمینند كه اغلب به دور از امیال سیاسی و اجتماعی پدید آمده و در حقیقت زاییده فطرت انسان‌ها می‌باشند. نام‌های جغرافیایی ریشه در فرهنگ و زبان ملل ساكن در واحدهای مختلف جغرافیایی دارند و به منزله سند هویت و شناسنامه اقوام مختلف محسوب می‌شوند. تغییر نام اسامی جغرافیایی یك قوم به سود قوم دیگر با آیات الهی و فطرت انسان‌ها ناسازگار است. پروردگار جهانیان خطاب به دانشمندان نشانه‌های خود را این چنین بیان فرموده است:



آچار سؤزلر : آذربایجان,
بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
ای صبا گر بگذری بر ساحل رود ارس @ بوسه زن بر خاك آن وادی و مشكین كن نفس
نویسنده: حیدر صادقی - 87/02/25

سومین قسمت از مطالب ارسالی محقق و نویسنده توانا ، همشهری عزیزمان جناب آقای مهندس علی فتحعلیزاده علمداری از شهر تهران درج میگردد . لازم به توضیح است كه قسمت های یك و دو از این سلسله مطالب در قسمتهای پیشین همین وبلاگ درج گردیده است . با تشكر از ایشان 

نام ها و واژه نامه 3

در بخش های 1 و 2 این سری مقاله گفتیم كه توپونیم های هر قوم و ملت و مكان چون یافته های باستان شناسی زیرخاكی ها، ارزشمند و گره گشای جواب خیلی از نامعلوم ها و سؤالات است و  از بین بردن به عبارت دیگر تغییر و یا غلط نویسی دانسته و ندانسته آنها همان جرم و گناهی را كه برای از بین برندگان اشیاء گذشتگان وارد است برای از بین برندگان توپونیمی ها هم جاری است. پس از این مقدمه به بررسی چند توپونیم پرداخته میشود:

                                                                                                                برای مطالعه كامل روی ادمه مطلب كلیك فرمایید


+0 به یه ن

نوشته شده توسط دكتر حسن– م.جعفرزاده

آذرشهر یا همان "توفارقان" سابق در 54 كیلومتری تبریز واقع است كه با دریاچه­ی ارومیه 10 كیلومتر فاصله  دارد و در مشرق آن واقع شده است.آذرشهر یكی ازقدیمی­ترین شهرهای  استان آذربایجان شرقی می باشد.

مبانی تحقیق

1-در این تحقیق درهر بحث,اولین واژه­ی كاربردی اسمی است كه توسط مردم منطقه در مورد آن مكان استعمال می­شود.دومین واژه­ی كاربردی اسامی روستاها در منابع فارسی و نوشتاری است كه  عموماً در قرن اخیر به این اماكن اطلاق شده است كه اسامی مجعول به شمار می­روند.این اسامی بیشتر در دوره­ی پهلوی بر این اماكن نهاده شده است كه مربوط به سیاست­های رضاخانی مبنی بر تغییر اسامی غیرفارسی است كه اسامی  را تا حد امكان به  نزدیك­ترین مشابه فارسی شبیه سازی و تغییر می­دادند مثلاً "گیله دی" به"گیله ده" یا "لومه دئش" به "لمه دشت" و چنانچه  در جایی این طرح جواب­گو نمی­بود  كلاً اسم منطقه از بن  به اسمی  دیگر تغییر داده می­شد مثل   "سولدوز" به "نقده" یا "خیاو" به " مشگین شهر"و" توفارقان " به "آذرشهر" و....



بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن

عادل ارشادی فرد – به نقل از نشریه آراز شماره 101

نام اردبیل درمنابع تاریخی بعد ازاسلام به صورتهای اردویل (حدودالعالم؛ مسالك وممالك اصطخری ؛ سكه ابوبكربن محمدازاتابكان آذربایجان وتاریخ میافارقین ابن ازرق) ، اردبیل (تقویم البلدان ابوالفدا) وبیشتربه صورت اردبیل دراغلب آثار جغرافیایی جغرافیدانان مسلمان (ابن خرداذبه، ابن رسته، یعقوبی، ادریسی، مقدسی، ابن الفقیه، قزوینی، مستوفی ویاقوت حموی ) آمده است. بلاذری نیزدرفتوح البلدان خود كه به تاریخ صدراسلام اختصاص دارد نام این شهر را اردبیل نوشته است. نام اردبیل به صورت كنونی اش دراكثر سكه هایی كه درقرون 4و5و6و7و8 دراین شهر ضرب شده ( به استثنای سكه ابوبكربن محمد) تكرارشده است. مورخ ارمنی " لووند" درپایان قرن هشنم میلادی (قرن دوم هجری) نام اردبیل رابه صورت " ارت ویت " ضبط كرده كه بعدها به ظن ماركوارت " ارت ویل " شده است. (1)

آچار سؤزلر : اردبیل, تاریخ,
بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
پرویز یكانی زارع

 نمی دانم چرا بعضی ها ابراز معلومات، تشخص طلبی و شاید هم اثبات سر سپردگی خویش را، در خود فرهنگ ستیزی،نفی‌اصالتهای‌تاریخی‌وجغرافیائی و زبان تركی خود و تحریف حقایق واقعیتها می جویند!؟ بی شك چنین تشبثاتی پیش از هر چیز تصویرگر بی دانشی و یا حداقل تجاهل اینگونه افراد می تواند باشد. چون به شهادت همه پژوهشگران و تاریخ شناسان بی غرض جهانی، تاریخ اذربایجان، قدیمی ترین و غنی ترین تاریخها، فرهنگ اذربایجانی، را رنگین ترین فرهنگها و زبان تركی اذربایجانی، از كاملترین و با قاعده ترین زبانها در سطح جهان می باشد. بالطبع هر انكه با نظر حقارت به فرهنگ و تاریخ و هویت تركی آذربایجانی خود منگرند، باید ریشه احساس حقارت خویش را در عقده خود كم بینی و شخصیتی آنان جویا باشند نه چیز دیگر.


بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
اردبیل ولایتی نین جغرافی آدلاری : آذربایجان توپونیم شوناسلیغی و میفوائتنو قرافیاسی/مولف عباد ممی‌زاده‌ینكجه
پدیدآور
م‍م‍ی‌زاده‌، ع‍ب‍اد، ۱۳۳۰
تاریخ اثر، ‏‫‬۱۳۸۹
موضوع
نام‌های جغرافیایی-- ایران -- آذربایجان -- ریشه‌شناسی
شرح۳۳۵ص

كتابنامه 
ناشر
اردبیل: آذرنوین
شابك‭9786009175185
شماره بازیابی دیوی‭۹۵۵/۳
شماره بازیابی كنگره‭DSR۲۰۰۱/ذ۴۲۳‬ ‭م۸ ۱۳۸۹
شماره كتابشناسی ملی

آچار سؤزلر : اردبیل,
بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
عجب شیر ، نگین چیچست شهرستان عجب شیر یكی از مهمترین شهرهای استان آذربایجان شرقی می باشد. فاصلة این شهرستان از مركز استان حدود 90 كیلومتر است و با قرار گرفتن در 8 كیلومتری كرانة جنوب شرقی دریاچة اورمیه و مسیر محور ارتباطی آذربایجان شرقی به استانهای آذربایجان غربی و كردستان و راه آهن تبریز - تهران ، با دسترسی به امكانات و تسهیلات بنادر تاریخی دانالی و رحمانلی و ارتباط با استان آذربایجان غربی و اروپا از طریق بندر رحمانلی ، واقع شدن مهمترین مركز آموزشی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این شهر ( مرآ شهید برخورداری ) و نزدیكی به فرودگاه سهند ، از یك موقعیت ممتاز جغرافیایی در سطح استان برخوردار شده است.


بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن
شهر تهران و حومه آن، پایتخت دول تركی غزنوی، سلجوقی و قاجار، اقلا از قرن ۱۰-۱۱ میلادی موطن و مسكن گروههای بیشمار تركی بوده است. تركهای این شهرستان منحصر به مهاجرین جدید نیستند. اساسا بخش ترك نشین استانهای تهران و البرز جزء آزربایجان ائتنیك و خود شهر تهران بر مرز منطقه ترك نشین و فارس نشین ایران قرار دارد.

امروزه بخشهایی از جنوب شهرستانهای ورامین، اسلام شهر، رباط كریم، پاكدشت، كرج و بویژه شهریار و ساوجبلاغ ترك نشین میباشند. در واقع ناحیه به هم پیوسته محل سكونت تركهای شمال غرب ایران به تقریب از ورامین- ری آغاز میشود. انتزاع مناطق ترك نشین (ساوجبلاغ، شهریار و مناطق ترك نشین كرج، اشتهارد، رباط كریم و پاكدشت غیره) از استان تهران و ادغام آنها به همراه كل استان البرز در ایالت آزربایجان ضروری است.

اسامی جغرافیایی مانند كرج (به تركی باستان گچ)،

آچار سؤزلر : آزربایجان,
بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن

سؤزوموز

تركهاى گرمسار- استان سمنان

استان سمنان شامل 4 شهرستان سمنان٫ شاهرود٫ دامغان و گرمسار میباشد. هرچند كه در هر چهار شهرستان این استان گروههاى تاریخى ترك به طور پراكنده ساكن مىباشند٫ عمده تركهاى استان سمنان در شهرستان گرمسار متمركز شده اند. منطقه گرمسار كه تا اوایل قرن حاضر به “خوار ری“ شهرت داشته است در یكصد كیلومتری جنوب شرقی پایتخت تهران و بر سر راه اصلی تهران مشهد قرار دارد. تنوع قومی در این منطقه از فارسستان به قدری است كه لقب جزیره اقوام به آن نهاده شده است. مهمترین ملیتهاى ساكن این شهرستان علاوه بر فارسها٫ تركها (گروههاى ایلى اصانلو، پازوكی، نفر، باصری، قشقایى٫…)٫ عربها (عرب عامری، عرب معصومی، عرب سرهنگی، عرب درازی٫ كتی٫ سیدهای طباطبایی..)٫ تبرىها (الیكایی یا علی كایی)، لرها (هداوند)٫ كردها و گیلكها مىباشند.


بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن

همواره برای انكه به قدمت تاریخی ملتی و یا فرهنگی پی برد بایست چند فاكتور ازجمله موارد را در نظر داشت:

1- انتروپونیم ( اسامی اشخاص )

2- كوسمونیم ( اسامی ستارگان و كواكب)

3- ائتونیم ( اسامی طایفه ها و قبایل)

4- هیدورنیم ( اسامی كوهها و رودخانه ها و ...)

5-فیتونیم ( اسامی گیاهان )

6- زئونیم ( اسامی حیوانات)

7- توپونیم ( اسامی جغرافیائی)

اكنون با توجه به این فاكتورها، آیا در زبان توركی برای كدامیك از این موارد دارای اسامی خاص و یا استثنائی نمی باشد و از دیگر زبان ها عاریت گرفته شده است؟ بجز در موارد خاص و اندك و ان هم اجسام و اشیاء جدید الكشف. اما درفارسی بسیاری از این اسامی عاریت گرفته از توركی و عربی می باشد.


آچار سؤزلر : تاریخ,
بؤلوم : Kenger
جمعه 5 مهر 1392     یازار : Fuzuli
+0 به یه ن

عباد ممی زاده (آغداشلی)

توپونیم­شناسلیق ایكی سؤزدن عمله گلمیشدیر: «توپو» و «نیم». توپو جغرافی رئلیئف[1] آنلاییشینی ایفاده ائدیر. «نیم» ایسه آد معناسینی وئریر. بئله­لیكله «توپونیم­شناسلیق» جغرافی رئلیئفی بیلدیرن آدلار حاققیندا علم دئمكدیر. معلومدور كی، بو آدلار، یعنی جغرافی رئلیئفی بیلدیرن آدلار (بوندان سونرا ایسه محض «جغرافی آدلار» فورماسیندا استفاده ائده­جه­ییك) معین تاریخه مالیك اولماقلا یاناشی هم ده مشخص سؤز واحدلریندن عمله گلدیكلری اوچون دیلچیلیك باخیمیندان دا معین خصوصیت­لره مالك­دیرلر. دئمك بئله بیر نتیجه­یه گلمك اولار كی، توپونیم­شناسلیق جغرافی آدلارین تاریخی و دیلچیلیك باخیمیندان اؤیره‌نیلمه‌سی، داها دوغروسو، فارس دیلینده موددا اولان «وجه تسمیه اسامی جغرافیایی» دئمكدیر.  بونو دا قید ائتمه‌لی‌ییك كی، توپونیم­شناسلیق «خصوصی آدلاری اؤیره‌نن علم ساحه‌سی»­نین یعنی اونوماستیكانین بیر حصه‌سی حساب اولونور.


http://yanlizbirqiz.blogfa.com http://azyurd.blogveb.com/