اشاره:
نامهای جغرافیایی بازگوكننده هویت فرهنگی و طبیعی ملل روی زمینند كه اغلب به دور از امیال سیاسی و اجتماعی پدید آمده و در حقیقت زاییده فطرت انسانها میباشند. نامهای جغرافیایی ریشه در فرهنگ و زبان ملل ساكن در واحدهای مختلف جغرافیایی دارند و به منزله سند هویت و شناسنامه اقوام مختلف محسوب میشوند.
تغییر نام اسامی جغرافیایی یك قوم به سود قوم دیگر با آیات الهی و فطرت انسانها ناسازگار است. پروردگار جهانیان خطاب به دانشمندان نشانههای خود را این چنین بیان فرموده است: «و من ایاته خلق السموات والارض و اختلاف السنتكم و الوانكم ان فی ذالك لایات اللعالمین» (1) و از آیتهایش آفریدن آسمانهاست و زمین و اختلاف زبانهای شما و رنگهای شما، بدرستی كه در آن هر آئینه آیتهاست برای دانایان.
سیاست همانندسازی و فرهنگزدایی قومی و تحریف واقعیتهای تاریخی یكی از بلایایی است كه متاسفانه از زمان روی كار آمدن خاندان وابسته پهلوی به مورد اجرا گذاشته شد. چنان كه میدانیم در طول تاریخ ایران خاندان پهلوی تنها...
دورنا نیوز- سرویس سیاسی و اجتماعی : كلان شهر اورمیه به عنوان دومین شهر بزرگ آذربایجان ایران و از كهن ترین سكونتگاه های تركان آذری كه لقب پایتخت فرهنگی آذربایجان را نیز با خود به یدك میكشد،هم چون سایر مناطق آذربایجان و مناطق ترك نشین ایران تحت تاثیر سیاست های قومیت گرایانه ی بر جای مانده از رژیم آپارتایدی پهلوی،در طول چند سال اخیر با بی مهری های فراوانی از سوی نهاد های محلی هم چون شورای اسلامی شهر و نهادهای ملی در رابطه با نام های تاریخی و تركی خیابان ها،محلات و مناطق خویش رو به رو بوده است و تقریبا تمامی اسامی تاریخی موجود در این شهر كه نشات گرفته از فرهنگ غنی آذربایجانی و زبان چندین هزارساله ی آن یعنی تركی آذری میباشند،یكی یكی و به بهانه های واهی حذف و نام های جدید و بی معنی فارسی جایگزین آن ها شده كه این امر سبب به خطر افتادن هویت دیرین آذربایجانی این شهر و مردمانش شده است،چرا كه نام ها و اسامی تاریخی و كهن هر منطقه و شهری سند و گواهی حاضر و آشكار از هویت و تاریخ آن منطقه یا شهر بوده و پرده از واقعیات تاریخی پنهان برداشته و از ریشه و اصلیت آن ناحیه در برابر تحریفات و دروغ پردازی های تاریخی جلوگیری به عمل می آورند.
موضوع تغییر نام های تركی در منطقه ی آذربایجان و یا سایر مناطق ترك نشین كشور هم چون خراسان رضوی،خراسان شمالی،فارس و …
اؤیرنجی سسی: مدیر كل اداره ثبت و احوال استان كردستان به سبب آغاز هفته ثبت و احوال امروز طی نشستی مطبوعاتی با خبرنگاران و اصحاب رسانههای گروهی از عدم ممانعت استفاده اسامی كردی برای نامگذاری نوازان خبر داد.
عبدالله خسروی اظهار داشت كه نام، هویت یك فرد هست و در شكل گیری شخصیت او بسیار موثر می باشد و باید سعی شود نام فرزندان بر اساس باورهای فرهنگی، ملی و دینی صورت پذیرد. سعی ما این هست كه بر اساس قانون، شرع و عرف در ثبت نامها شهروندان را همراهی كنیم. وی در بخش دیگری از سخنانش از اولویت و استقبال از نامگذاریهای اصیل و مطابق با فرهنگ و هویت كردستان اشاره كرد.
ایشان تصریح كردند كه در ثبت احوال استان كردستان با نامهای كوردی كه دارای ریشه و اصالت هستند و در كتب و فرهنگ های معتبر مانند فرهنگ ماموستا هه ژار و فرهنگ كردستان وجود دارند محدودیتی وجود نداشته و حتی...
شیروانلی
روستای تورك نشین "اركان" با بیش از 4 هزار نفر جمعیت در اتك "آلا داغلاری" و حدود 12 كیلومتری بجنورد قرار دارد. "اركان" یعنی چه و چرا تركان این روستا، روستای خود "اركان" نام گذاری كرده اند؟
اسامی تركی مناطق، شهرها، روستاها، كوهها، رودخانه ها و ... در خراسان اسناد است و این اسناد نشان می دهند كه اولین ساكنان خراسان شمالی تورك بودند و اسامی را به زبان تركی نام گذاری نموده اند و اسامی تركی در واقع سند مالكیت تركان بر خراسان شمالی می باشد.
عرب سازی در دوران خلیفه دوم مسلمانان و قوانین عمر در خصوص تازه مسلمانان، اسامی زنان و مردان ما را از تركی به "صغرا، كبرا و تقی و نقی" تبدیل نمود و فارس سازی در دوران پهلوی ها، "صغرا، كبرا و تقی و نقی" ما را "سامانتا و آزیتا" و "داریوش و كوروش" كرد و "اوبا"-های ما به آبادی جعل و به روستا تبدیل شد.
برگردیم به تخت اركان، كؤپكان، روستای اركان و ...
"اركان"، ار+كان، ار یعنی مرد و قهرمان و كان نیز همان خان است و اركان یعنی خان قهرمان.
"تخت اركان"، جایی است كه خان قهرمان در آن محل بر تخت می نشست.
"كوپكان"، گوپ + كان، گوپ یعنی چوخ، زیاد و فراوان و كان نیز همان خان است و "كوپكان" جایی كه در آن خان زیاد و فراوان است.
"ابیورد" معنا و مفهوم ندارد و در اصل "آغابگ یوردو" می باشد. "آبی" كوتاه شده "آغا بگ" است و به احتمال قوی فارس سازان دوران پهلوها "آبی" را به "ابی" و "یورد" را به "ورد" جعل نموده اند.
در بكارگیری و نوشتن اسامی تركی باید دقت كرد و آنها را بصورت درست و صحیح نوشت و برای نمونه یكی از روستاهای شیروان امروز "سولدی" نام دارد و "سولدی" یعنی چه و آیا "سولدی" همان "سئویل" سابق نمی باشد؟
برخی اسامی قدیمی و اصیل محلات اورمیه
گردآوری: حسین واحدی
شهر تاریخی و توریستی اورمیه، مركز استان آذربایجان غربی، در كنار دریاچه شور اورمیه قرار گرفته است. مطالعه اسامی قدیمی مكانها و محلات مختلف این شهر میتواند برای هر شهروندی جالب بوده و آشنایی با نامهای قدیمی مكانهای مختلف شهر خود، باعث علاقهمندی بیشتر به مطالعه تاریخ شهرش باشد. تاریخی كه سراسرش افتخار و سربلندی است. چه در برابر اشرار و چه در برابر بیگانگان. اورمیه مردمانی دارد كه مهمان نوزای شان زبانزد همه مردم ایران میباشد. این شهر سرسبز دیار آذربایجان، نیاز دارد تا بهتر و بیشتر مورد مطالعه قرار بگیرد و نیز در انتخاب اسامی جدید برای نامگذاری مناطق و محلات جدید به مشاهیر و نام آوران این شهر بهای بیشتری داده شود.
در این نوشته كوتاه سعی بر آن داشتهام تا برخی از اسامی قدیمی داخل شهر اورمیه را گردآوری نمایم تا جرقهای باشد برای مطالعه و تحقیق بیشتر در این راستا، برای علاقهمندان به فرهنگ و تاریخ و جغرافیای این مرزو بوم.
اسامی قدیمی مكان ها و محلات اورمیه:
1. نام كنونی (تورپاق قالا)، نام قدیمی [توپراق قالا]، نامی كه مردم استفاده میكنند "تورپاق قالا"، مكان {میدان ابوذر}
2. نام كنونی (قسمتی از خیابان ابوذر)، نام قدیمی [موتور باشی]، نامی كه مردم استفاده میكنند "موتور باشی"، مكان {خیابان ابوذر}
3. نام كنونی (خیابان حرّ)، نام قدیمی [دووار باشی]، نامی كه مردم استفاده میكنند "هر دو"، مكان {خیابان ابوذر}
...
http://yanlizbirqiz.blogfa.com http://azyurd.blogveb.com/